4.- Zein izan zen klonatutako lehenengo organismoa? Zein arazo izan zituen?

DOLLY:

Dolly ardia klonatutako lehen ugaztuna izan zen eta 1996ko uztailaren 5ean jaio zen. Edinburgoko Roslin institutuko zientzialariak izan ziren bere sortzaileak.  Baina, nahiz eta Dollyren itxura normala dela eman, eztabaidatzen da ardi normala baino azkarrago  zahartu egin zela. Gainera 277 enbrioi behar izan ziren jaiotza hau gauzatzeko.

1999an artritisaren lehen sintomak aurkitu zizkioten. Hala ere, 2003ko otsailaren 14an sakrifikatu zuten ardi helduetan oso ohikoa den biriketako gaitz baten ondorioz.

-Prozesua:

1. Lehenik klonatu nahi den organismoaren zelula somatiko bat aukeratzen da (ugaltzeko zelula ez diren beste edozein zelula mota).

2. Zelula somatikoa. Emakumezko, animalia-eme eta landare loredunen ugalketa zelula gametoa da obuluaren nukleoa bertatik ateratzen da.

3. Gero organismo baten obulu bat aukeratzen da.

4. Obulutegietan sortzen da obo-genesi izeneko prozesuaren bitartez.

5. Obuluari ere nukleoa kentzen zaio jarraian.

6. Gero, zelula somatikoaren nukleoa obulu nukleo-gabean sartzen da.

7. Azkenik, zelula somatikoaren nukleoa duen organismo eme baten umetokian sartu eta bertan gestazio normala gertatzen da.

8. Jaiotzen den organismoa zelula somatikoaren nukleoa jarri duen organismoaren berdin berdina izango da.

Arazoak:

Mundua harri geratu zen lehen animalia klonatu zutela jakitean. Izan ere, mundu osoko agintari politikoek eman zioten erantzuna Dolly-ren klonazioaren berriari, eta denak uste zuten berdina: klonazioaren inguruko saiakuntzak atzeratu egin behar zirela mundu osoan. Erresuma Batuko gobernuak 1990ean lege bat egin zuen klonazioa debekatzen. Aipatutako legean esaten du, giza fetuetan lehenengo 14 egunetan baino ezin izango dira egin azterketak. Lege horrek, beraz, "klonazio terapeutikoari"  ireki zizkion ateak, neurri batean.

Human Fertilization and Embryology Authority erakundeak legea aldatzeko proposamena egin zuen klonazio terapeutikoaren inguruko ikerketak legezkoak izan zitezen. Baina Erresuma Batuko gobernuak ez zuen proposamena onartu; denbora behar zuela erantzun zuen, gai horren ondorio etikoak sakon aztertu nahi zituela-eta.

Klonazioaren gaiak auzi politiko gogorra eragin du Erresuma Batuan. Ian Wilmutek eta bere lankideek erabilitako klonazio-teknika aurrerapen zientifiko garrantzitsua zela pentsatu zen hasieran, eta medikuntzaren ustez izango dituen erabilera ugariek bultzada ederra emango ziotela Britainia Handiko ekonomiari. Kezka areagotu da ez baitago argi nolako kalteak eragin ditzaketen giza osasunean eta ingurumenean.

BESTE ANIMALI BATZUK:

Maskotak:

2005. urtean Koreako zientifikoek lehenengo txakur bat klonatu zutela esan zuten, galgo arrazako txakur bat Snuppy izenekoa. Txaku hau klonatu baino lau urte lehenago katu bat klonatu zuten.

Snuppy

Woo Suk Hwang eta  Seul Nazio-Unibertsitateko (SNU) bere zientzialari taldeak, afganiar-klona egin zuten. "Snuppy" izena "SNU" eta "puppy" tik(txakur txikia) dator. Zesareagatik jaio zen eta 530 gramo pisatu zuen jaiotzean.

Ikertzaileek 1.095 txakur enbrioi 123 emehetan transferitu zituzten, hiru haurdunaldi lortuz. Fetu bat hondatu zen, eta klon bat, NT-2a deituta, pulmoniaz hil zen 22 bizitza-egunetan. Nekazari retriever, beste txakur batek hirugarren enbrioia eraman zuen.


2005eko apirilaren 24an jaio zen nukleo-transferentzia metodoarekiko zelula helduetatik Dolly ardia sortzeko antzeko teknikatik. Onera arte metodologia horrek —ardiengan, saguengan, behiengan, txerriengan, katuengan, ahuntzengan, mandoengan eta arratoiengan arrakastarekin probatu zen— baina txakurretan aldiz porrot egin zuen.

Argazki honetan ikusi dezakegu klonatutako

txakurkumea.

Beste klonatutako animali bat zaldia izan zen da, Prometea deitzen dena. 2003. urtean jaio zen Italian.

Hau izan zen prozesua:

1.-Zer da klonazioa?

Definizioa: Organismo edo zelula bakar batetik eta ugalketa asexualaren bidez, genetikoki berdin berdinak diren ondorengoak sortzeko prosezua da. Baina ez da ahaztu behar klonatutako izakiak, besteek bezalaxe, denbora behar dutela hazteko eta, ondorioz ez daitekela segundu batean izaki heldu bat sortu. https://www.youtube.com/watch?v=CS0UiU4jIKg

Prozesua:

Klonazio-prozesua ondorengoa izan zen:

- A ardiaren zelula batetik nukleoa kendu zuten. Zeluletan  geneak nukleoan egoten dira.

- B ardiaren obulu bati nukleoa kendu eta A ardiarena sartu zioten.

- Eta, azkenik, obulu berri hori C ardiaren uteroan jarri zuten, bertan haz zedin.

Klonazio motak:

• Klonazio era artifizialean: Teknika honetan zelula bati nukleoa kentzen zaio eta beste zelula baten nukleoa transferitzen da. Bi motatakoak izan daitezke:

• Klonazio molekularra: Zelula baten ADNtik parte bat kentzea da, adibidez gaixotasunak sendatzeko.

Prozesua:

         

• Klonazio zelularra: Zelula bat klonatu eta zelula bakar horretik zelula gehiago sortu.

          Prozesua:

Adibidez: Dolly-ren prozesua

• Giza klonazio: Giza klonazioa ikerketen helburua ez da inoiz izan gizakiak klonatzea edo ordezko haurrak sortzea, baizik eta gaixotasunak sendatzeko.
  Agerian dago ama zelulak lortzeko animaliekin eta pertsonekin egindako klonazio ikerketen emaitzak argitaratu diren ondoren eta egindako beste ikerketa zientifikoak batzuekin, klonatu daitekela.

• Klonazioa era naturalean: Organismo oso bat klonatu eta horren erreplika berdin berdina sortxea da, baina naturalki.

       

Ezaugarri garrantzitsuenak:

1 - Animalia garatu batetik hasten da, izan ere klonazioa nahi dugun animalitik kopiak egitea da, eta bakarrik heldua denean bere ezaugarriak dakizkigu.

2- Bestalde, era asexual batean sortu behar da. Sorkuntza sexualak ez digu uzten kopia berdin-berdinak lortzen, naturak ugalketa mota hau anitza eta ezberdina delako.